10 + 1 εισηγήσεις για την ΕΥΖΩΙΑ και Ψυχική Ανθεκτικότητα των Εκπαιδευτικών

10 + 1 εισηγήσεις για την ΕΥΖΩΙΑ και Ψυχική Ανθεκτικότητα των Εκπαιδευτικών

Είναι αποδεδειγμένο ότι οι εκπαιδευτικοί συγκαταλέγονται μεταξύ των επαγγελματιών με τα υψηλότερα επίπεδα εργασιακού στρες και επαγγελματικής εξουθένωσης. Συνεπώς, οι εκπαιδευτικοί μας χρειάζονται περισσότερη υποστήριξη και καλύτερες στρατηγικές για να διαχειριστούν τις απαιτήσεις του επαγγέλματος και να είναι σε καλύτερη θέση όχι μόνο να επιβιώσουν, αλλά και να ευδοκιμήσουν και να γίνουν καλύτερα πρότυπα για τους μαθητές/τριες.

Δείτε πιο κάτω 11 τεκμηριωμένες στρατηγικές που μπορούν να εφαρμόσουν οι ίδιοι οι εκπαιδευτικοί (αλλά και κάθε άνθρωπος), για ενίσχυση της ευζωίας, οι οποίες απορρέουν από το επιστημονικό πεδίο της Θετικής Ψυχολογίας.

1. Επικέντρωση στην ΚΑΛΟΣΥΝΗ και την ΕΥΓΝΩΜΟΣΥΝΗ.

Μια πράξη εκτίμησης ή καλοσύνης παράγει θετικά συναισθήματα, ισχυρότερες κοινωνικές σχέσεις και βελτιωμένη ευζωία. Σκεφτείτε απλούς τρόπους με τους οποίους μπορείτε να ενσωματώσετε την ευγνωμοσύνη και την καλοσύνη στην ημέρα σας. Και το καλύτερο; Η καλοσύνη και η ευγνωμοσύνη είναι μεταδοτικές, οπότε φανταστείτε το όφελος για την τάξη σας!

➡️ Κάθε βράδυ (και για μία βδομάδα τουλάχιστον) καταγράψτε τρία καλά πράγματα που συνέβησαν κατά τη διάρκεια της ημέρας.

➡️ Επιδοθείτε σε πράξεις ΚΑΛΟΣΥΝΗΣ: Οι τυχαίες πράξεις καλοσύνης προσφέρουν διττό όφελος. Ένα άτομο που απλώνει χέρι καλοσύνης αισθάνεται πιο ευτυχισμένο, ενώ ο παραλήπτης αισθάνεται επίσης ενίσχυση στην ευζωία του. 

2. Σύνδεση με έναν ανώτερο ΣΚΟΠΟ
➡️ Προσπαθήστε να κάνετε ένα πράγμα κάθε εβδομάδα που να σας θυμίζει γιατί γίνατε δάσκαλος/α εξαρχής.

➡️ Χρησιμοποιήστε μια στρατηγική διδασκαλίας που απολαμβάνετε εσείς και οι μαθητές/τριες σας για να σας θυμίσει τον θετικό αντίκτυπο που έχετε στη ζωή τους.

3. Υιοθέτηση νοοτροπίας ανάπτυξης στη διδασκαλία
➡️ Υπάρχει μεγάλη αξία στο να δοκιμάζουμε νέα πράγματα και το να δεχόμαστε τα λάθη ως ευκαιρίες μάθησης. Όλοι/ες μας θα μπορούσαμε να κάνουμε μια υπενθύμιση στον εαυτό μας της δύναμης του «ακόμη».

4. Ενίσχυση της ψυχικής ανθεκτικότητας
➡️ Σκεφτείτε προληπτικούς τρόπους για να διαχειριστείτε το άγχος στη ζωή σας. Συναντηθείτε με φίλους/ες και συγγενείς, αφιερώστε χρόνο σε χόμπι που σας ευχαριστούν, διαβάστε ή παρακολουθήστε ταινίες που σας κάνουν να γελάτε και εντάξτε στην καθημερινή σας ρουτίνα δραστηριότητες που αποδεδειγμένα μειώνουν το στρες, όπως η άσκηση ή οι τεχνικές που περιλαμβάνουν βαθιές αναπνοές.

➡️ Δημιουργήστε επίσης δομές που σας βοηθούν να εστιάζετε στις λύσεις παρά στα προβλήματα.

5. Αποδοχή αλλαγής/προσαρμοστικότητα
➡️ Ένα σημαντικό βήμα που χρειάζεται να γίνει, ώστε να προσαρμοστούμε σε μια δύσκολη κατάσταση είναι να αποδεχτούμε ότι οι δυσκολίες είναι μέρος της ζωής. Είναι, επίσης,  λογικό ότι ορισμένοι στόχοι που έχουμε θέσει στη ζωή μας δεν μπορεί πλέον να είναι επιτεύξιμοι ως αποτέλεσμα των δυσμενών καταστάσεων. Αποδεχόμενοι τις συνθήκες που δεν μπορούν να αλλάξουν τη δεδομένη στιγμή θα μας βοηθήσει να επικεντρωθούμε σε καταστάσεις που μπορούμε να ελέγξουμε και να αλλάξουμε. Οι δυσκολίες καμιά φορά μπορεί να αποτελέσουν και ευκαιρία για κάθαρση και αναγέννηση που χρειάζεται να γίνει, ώστε να απαλλαγούμε από κακές συνήθειες του παρελθόντος και να αφήσουμε παλιούς τρόπους σκέψης και συμπεριφοράς.


6. Καθιέρωση καλών συνηθειών ύπνου
➡️ Ο καλής ποιότητας ύπνος είναι μία από τις σημαντικότερες πτυχές της διατήρησης της σωματικής και ψυχολογικής μας υγείας.

➡️ Δημιουργήστε μια τακτική ρουτίνα πριν από τον ύπνο, η οποία μπορεί να περιλαμβάνει ένα ζεστό μπάνιο, χαλαρό διάβασμα ή το να πιείτε ένα ζεστό ρόφημα.

7. Επένδυση σε νέες κοινωνικές συνδέσεις και θετικές σχέσεις
➡️Η οικοδόμηση νέων σχέσεων και ουσιαστικών συνδέσεων είναι το κλειδί για την ευζωία μας. Αφιερώστε χρόνο για να γνωρίσετε τους/τις μαθητές/τριες, τους γονείς και τα μέλη του προσωπικού της σχολικής σας κοινότητας. Αν αισθάνεστε υπερβολικά φορτισμένοι/ες, μοιραστείτε τα συναισθήματά σας με κάποιον άλλο συνάδελφο, φίλο/η ή μέλος της οικογένειάς σας. Μια συζήτηση με τον/την Διευθυντή/τρια του σχολείου σας, επίσης, θα μπορούσε να βοηθήσει να σας κατανοήσουν και να σας προσφέρουν υποστήριξη. Να θυμάστε ότι, η ύπαρξη υγιών σχέσεων στη ζωή σας θα έχει θετική επίδραση στα παιδιά που διδάσκετε.

➡️ Συνεργαστείτε με έναν/μία υποστηρικτικό/ή συνάδελφο και δημιουργήστε μια επίσημη δομή μεντορικής σχέσης.


8. Απόκτηση νέων δεξιοτήτων και αξιοποίηση των υπαρχόντων δυνατοτήτων
➡️Η απόκτηση και η κατάκτηση νέων δεξιοτήτων θα σας βοηθήσει στην επαγγελματική σας πορεία και θα σας προσφέρει μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση και άνεση στην εργασία. Μπορείτε να εγγραφείτε σε διαδικτυακά σεμινάρια, εργαστήρια ή να παρακολουθήσετε βίντεο για να βελτιώσετε τις ψηφιακές σας δεξιότητες και να προσαρμοστείτε σε εναλλακτικές μεθόδους διδασκαλίας.

➡️ Να θυμάστε να αξιοποιείτε και τις δεξιότητες που ήδη διαθέτετε. Μπορούν να σας βοηθήσουν να κατακτήσετε ακόμη περισσότερα!

9. Επικέντρωση στους στόχους
➡️ Ο καθορισμός στόχων είναι ένας πολύ καλός τρόπος για να σας δώσει κατεύθυνση, εστίαση και κίνητρα. Προσπαθήστε να διασφαλίσετε ότι όλοι οι στόχοι σας είναι εφικτοί, μετρήσιμοι και έχουν ένα τελικό σημείο. Μπορεί να είναι χρήσιμο να σπάσετε έναν μεγαλύτερο στόχο σε πιο διαχειρίσιμους επιμέρους στόχους.

➡️ Σκεφτείτε κάτι που, αν το κάνετε σήμερα, θα σας κάνει να νιώσετε ικανοποίηση και επιτυχία. Στη συνέχεια, κάντε το!

10. Επιβράβευση του εαυτού μας
➡️ Η βελτιωμένη σωματική και ψυχολογική υγεία που προκύπτει από την αυτο-φροντίδα, αποτελεί από μόνη της ανταμοιβή. Είναι επίσης σημαντικό να ανταμείβετε τον εαυτό σας όταν πετυχαίνετε συγκεκριμένους στόχους.

➡️ Σκεφτείτε απλούς και πρακτικούς τρόπους για να επιβραβεύετε τον εαυτό σας και να το γιορτάζετε κάθε φορά που πετυχαίνετε έναν στόχο ακόμα και μικρό: απολαύστε ένα ζεστό μπάνιο, μασάζ ή το αγαπημένο σας δείπνο, κάντε μια βόλτα στη φύση.

11. Διαδώστε το χαμόγελο και τη Θετικότητα σας – τα συναισθήματα είναι μεταδοτικά!


➡️ Εμπνεύστε κι άλλους ενήλικες και παιδιά να σας ακολουθήσουν στο ταξίδι προς την ευτυχία, καθώς τόσο η ψυχική ανθεκτικότητα όσο και η ευζωία μπορούν να καλλιεργηθούν και να ενισχυθούν.

➡️ Καλλιεργήστε στα παιδιά συναισθηματικές και κοινωνικές δεξιότητες μέσω των πρακτικών της Θετικής Εκπαίδευσης (PERMA) και του συστήματος προώθησης θετικής συμπεριφοράς (SWPBS).

Για πρακτικά εργαλεία για ενίσχυση της ευζωίας και ανθεκτικότητας των παιδιών επισκεφθείτε τις σελίδες:
1. Resilient Preschools: https://resilientpreschools.eu

2. Το Σχολείο της Ευτυχίας: https://iodevelopment.eu/services/education/

Για περισσότερα πρακτικά εργαλεία για ενίσχυση της ευζωίας των εκπαιδευτικών, εγγραφείτε στο ολοκληρωμένο ΔΩΡΕΑΝ εκπαιδευτικό πρόγραμμα e-learning του έργου ProW: Promoting Teachers Wellbeing

Βίκυ Χαραλάμπους
PhD in Positive Organisational Psychology
MSc in Organisational Psychology